پایگاه Web Of Science شامل مهمترین دیتاهای علمی مانند مجلات، منابع وب، ثبت اختراعات و سایر متون است که امکان جستجوی استنادی اطلاعات براساس شاخص‌های گوناگون سنجش علمی و آکادمیک را به کاربر می‌دهد؛ مثل نام کشور، موضوع، تاریخ، نام دانشگاه یا موسسه و... همچنین پایگاه WOS به نوعی راه ارتباطی بین انواع تحقیقات مشابه است که مشتمل بر هزاران منبع علمی معتبر می‌شود. به عبارت دیگر، پایگاه WOS نمایه‌ای استنادی است که زنجیره ارتباطی بین تحقیقات مشابه را آشکار و میزان نفوذ مقاله را تعیین می‌کند.

تاریخچه پایگاه WOS

پایگاه Web Of Science توسط تامسون رویترز در آمریکا تاسیس شده و پیشتر به Web of Knowledge شناخته می شد یک پایگاه علمی آنلاین است که با رویکرد نمایه کردن و تعیین کردن میزان رفرنس دهی و استناد دهی به مقالات و ژورنال ها بوجود آمده است. این پایگاه توسط موسسه ی اطلاعات علمی یا Institute scientific information یا به اختصار ISI بوجود آمد و بعد ها توسط مجموعه ی Clarivate Analytivs تحت تملک درآمد. شایان ذکر است خود مجموعه Clarivate Analytics در گذشته بخشی از مجموعه ی تامسون رویترز بوده است و هم اکنون با حفظ ارتباطات و روابط به یک مجموعه ی جدا تبدیل شده است. WOS پژوهش های از سال 1900 تا اکنون را پوشش می دهد. در سال 2014 تعداد پژوهش های پوشش داده شده توسط WOS از مرز 50000 کتاب، 12000 ژورنال و 160000 کنفرانس گذشت. پژوهش های پوشش داده شده در قالب مقاله، کتاب و کنفرانس توسط WOS در تمامی حوزه ها از جمله علوم فنی و پایه، علوم اجتماعی و انسانی و هنر هستند. اگرچه باید گفت که WOS تمامی ژورنال های موجود در فضای آکادمیک را پوشش نمی دهد.

 

 

نکته ی جالبی که وجود دارد این است که با اینکه بین دو شاخص معتبرتر ارزیابی ژورنال ها یعنی Impact factor و Citescore رابطه ی همبستگی وجود دارد ولی تحلیل های الزویر نشان می دهد که حدودا 216 ژورنال از 70 انتشارات هستند که طبق شاخص Citescore جز 10 درصد ژورنال های پراستناد حوزه ی علمی خود هستند در حالیکه حتی ضریب تاثیر (impact factor) ندارند. بنظر می رسد شاخص ضریب تاثیر (Impact factor) یک پوشش نسبتا جامع و کامل از ژورنال های با کیفیت بالاتر را ارائه نمی دهد. در گزارش سال 2014 بیان شد که تعداد آرشیو WOS از هر نوعی از مقاله و کتاب و کنفرانس و ... از مرز 90میلیون تجاوز کرده است. میزان استنادات از مرز 65 میلیون بار در سال گذشته است. WOS بزرگترین دیتابیس رفرنس و استنادات آنلاین در دنیاست.

زبان دیتابیس های WOS

WOS دارای دیتابیس های منطقه ای به زبان هایی غیر از انگلیسی هم هست. با همکاری مرکز علوم چین، دیتابیس منطقه ای به زبان چین با عنوان Chinese Science Citation Database میز راه اندازی شد. در سال 2013 دیتابیس منطقه ای دیگری با عنوان SciELO Citation Index برای پوشش داد کشورهای برزیل، اسپانیا، پرتغال، حوزه ی دریای کارائیب، جنوب آفریقا و 12 کشور دیگر آمریکای لاتین راه اندازی شد. در سال 2014 موسسه ی مطالعات ملی کره ی جنوبی دیتای کره ای WOS را به نام Korea Citation Index راه اندازی کرد و همینطور در سال 2015 مجموعه ی مشابهی در روسیه راه اندازی شد.

 

زیرمجموعه‌های پایگاه Web Of Science

پایگاه Web Of Science سه پایگاه داده اصلی دارد:1. نمایه استنادی علوم گسترش‌یافته (Science Citation Index) که شامل علوم پزشکی، کشاورزی، فنی و مهندسی، علوم رفتاري و علوم اجتماعی است و بیش از 5900 مجله فنی و علوم پایه را در بر می‌گیرد.2. نمایه استنادی علوم اجتماعی (Social Science Citation Index) که شامل علوم اجتماعی، جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، ارتباطات، رفاه و خدمات اجتماعی، علوم تربیتی، روان‌شناسی، مدیریت و علوم سیاسی است و بیش از 1700مجله معتبر جهانی را در بر می‌گیرد.3. نمایه استنادی علوم انسانی و هنر (Arts &Humanities Citation Index) که شامل هنرهاي زیبا، هنرهاي نمایشی، باستان‌شناسی، معماري، ادبیات، فلسفه، دین و تاریخ  است و حدود 1300 مجله را در بر می‌گیرد.

 

جستجو در پایگاه Web Of Science

 

در پایگاه Web Of Science کافی است کلیدواژه‌های مورد نظر را در محل جستجو وارد و کلیک کنید تا اطلاعاتی منحصربه‌فرد و جامع در آن موضوع به دست آورید. دقت کنید هر بار فقط از یک کلیدواژه استفاده کنید. کلیدواژه‌ها می‌تواند شامل عنوان مقاله، نام نویسنده یا پدیدآورنده مقاله، سال نشر، شماره مجله، زبان مقاله و... شود.از دیگر امکانات جستجو در پایگاه WOS می‌توان به Times Cited اشاره کرد؛ یعنی تعداد دفعاتی که به این مقاله استناد شده است. با کلیک روی این گزینه، به زنجیره‌ای از همه مقالات یا منابعی که به این مقاله استناد کرده‌اند، با تمام اطلاعاتش دسترسی خواهید داشت و گاهی امکان دانلود آن متون نیز وجود دارد؛ ویژگی منحصربه‌فردی که در بانک‌های اطلاعاتی دیگر نیست.گفتنی است در بسیاری از مقالات گزینه Full Text وجود دارد و می‌توان مقالات را به طور کامل دانلود کرد، در غیر این صورت چکیده آن مقاله در دسترس قرار می‌گیرد.هر محقق براساس نیاز و سلیقه خود به چینش گزینه‌های خاص مقالات می‌پردازد و از آن‌ها استفاده می‌کند. در پایگاه WOS می‌توان این کار را به‌سادگی انجام داد؛ مثلا مقالات را برحسب ترتیب حروف الفبای نام نویسنده یا مجله، براساس تاریخ نشر، تعداد دفعات استناد به آن یا میزان ارتباط مقاله با کلیدواژه‌های منتخب خود چید. این دسته‌بندی را می‌شود براساس طبقات خاص، طبقات موضوعی، مدارک خاص، منابع خاص یا نویسندگان خاص هم اعمال کرد.براساس نظرات و آمار مختلف منتشرشده، پایگاه Web Of Science کاربردی‌ترین و برترین پایگاه مقالات برای دانشجویان و محققان است و آن‌ها با استفاده از پایگاه WOS جستجویي تخصصي و جذاب را تجربه خواهند کرد و بدون شک بهترين نتايج را به­ دست خواهند آورد.

 

وحید

درباره من