در هنگام جستجو کلمه در قسمت عنوان میتوانید کلمات مورد جستجو را با کاراکتر (-) جدا کنید.
کاربرد نوع شرط:
- جایگاه : پژوهشی
- مجله: کاوشنامه زبان و ادبیات فارسی
- نوع مقاله: Journal Article
- کلمات کلیدی: تحلیل گفتمان,هفت پیکر,زروان,بخت,تقدیرگرایی (فاتالیسم)
- چکیده: تقدیرگرایی از موضوعات حوزۀ علم فلسفه است که در ادبیّات نیز راه یافته. برمبنای نظریات فرضیهپردازان، تحلیل زبان در کاربرد واژههاست. در این روش، عناصر یک زبان، نشانهها هستند و نظام زبان نمیتواند منحصر به توصیف صورتهای زبانی مستقل از کارکردهای فرامعنایی باشد. با توجّه به بسامد بالای واژۀ «بخت» در آثار شعرا، این واژهها باید به عنوان واژههایی نشاندار در نظر گرفته شود که ریشه در ناخودآگاه گویندگان آنها دارد. در این مقاله، ارتباط این گونه واژهها در منظومۀ «هفتپیکر» نظامی با تقدیرگرایی زُروانی بررسی و شیوۀ تحلیل با نگاهی به نظریۀ تحلیل گفتمان و بررسی واژهها در سطح فرامعنایی در نظر گرفته شده است.
آنچه در مدل تحلیلی فرکلاف انجام می شود گذشتن از چیستی توصیف متن به سوی چگونگی و چرایی تفسیر و تبیین متن است. در این تحلیل، باید از الگوی سه لایة فرکلاف برای تحلیل گفتمان استفاده کرد که به اصل متن (شامل تحلیل زبانی در قالب واژهها، دستور، نظام آوایی و انسجام در سطح بالاتر از جمله)، کردار گفتمانی (تولید و مصرف متون) و کردار اجتماعی میپردازد. در این پژوهش، از این سه لایه، بخش «تحلیل زبانی در سطح واژهها» مورد نظر بوده و ضمن بررسی واژههایی نشاندار چون بخت و نظایرآن، درباره اغراض ثانوی و مفهوم تأویلی و کهنالگویی آنها بحث شده است. در پایان، با ارائۀ شواهد، نتیجه گرفته شده که اگرچه نظامی آرای کلامی اشعری را بیان کرده است، ولی هنگام استفاده از واژههایی نظیر بخت؛ از الگوی تفکّر زُروانی پیروی میکند.- چکیده انگلیسی: Fatalism is one of the major discourses in the field of literature. In many of his actions, man accepts the free will consciously and unconsciously, but when he fails to resort to fate and believes in and speaks of the supreme will that has finally subjugated him. Whereas, based on the theories of theorists such as Yule, Brown and Fairclough, discourse analysis is applied to language, it cannot be limited to describing linguistic statements that are independent of the purposes and functions that these statements are designed to address in human affairs. , Given the high frequency of words like "fortune" in the books of many poets and writers, these words should be regarded as "signified" words that carry the meta-semantic and transnational concept, rooted in the subconscious and ideology of their speakers. In this article I will attempt to examine the relationship of these words in "Haft peykar” ‘s Nezami poem with Zurvanian fatalism thinking and to analyze the discourse based on Norman Fairclough 's theory of analysis. In this article, while discussing these vocabulary, the persistence and effect of Zoroastrian-Mehri fatefulness on the thoughts and works of writers and poets, as well as the transmission of this thinking to later periods are discussed
- انتشار مقاله: 26-11-1398
- نویسندگان: مرمر حسامی,اصغر دادبه,بهرام پروین گنابادی
- مشاهده
- جایگاه : پژوهشی
- مجله: پژوهش های نقد ادبی وسبک شناسی
- نوع مقاله: Journal Article
- کلمات کلیدی: سبکشناسی,عصر صفوی,بحرالمعارف,شیخ علی دانیالی
- چکیده: مثنوی بحرالمعارف اثر علاء بن علی دانیالی متخلّص به شهاب منظومهای است عرفانی و تعلیمی که در سال 921 ق. در عصر شاه طهماسب سروده شده است. این اثر دارای دو نسخه خطّی است که با توجه بهتصریح کاتب در نسخه 9371 (گ 4: ب) در همان سالهای حیات شاعر کتابت شده است و زمینههای خروج از سبک عراقی و ورود به سبک هندی و نیز مایههایی قوی از سطوح مختلف سبک کهن را نشان میدهد؛ در این پژوهش با نگاهی مجمل به ادبیّات و تصوّف عصر صفوی و رویکردهای عرفانی مثنوی بحرالمعارف ضمن بررسی دو نسخه خطّی موجود، ویژگیهای آن از دیدگاه نسخهشناسی و به مناسبت گوشههایی از زندگی شاعر را نیز از نظر میگذرانیم و با ذکر نمونههایی از متن به معرّفی و پژوهش درباره ویژگیهای سبکی آن در سطوح مختلف زبانی، فکری و ادبی خواهیم پرداخت.
- چکیده انگلیسی: ..
- انتشار مقاله: 11-12-1399
- نویسندگان: حمیدرضا طاهری پارسا,بهرام پروین گنابادی,زهرا قرقی
- مشاهده
- جایگاه : پژوهشی
- مجله: پژوهش های نقد ادبی وسبک شناسی
- نوع مقاله: Journal Article
- کلمات کلیدی: ادبیات دفاع مقدس,ادبیات پایداری,ارزشها,پیوستگیهای دینی و ملی
- چکیده: ادبیات پایداری، پیشینه طولانی در ادب فارسی و حافظه تاریخی ایرانیان دارد. هر زمان کهتجاوز و دفاعی صورت گرفته این ادبیات هم حضور داشته است. ادبیات مزبور از اسلام و واقعه عاشورا الهام گرفت و با تأسی از باورها و آموزههای دینی و مذهبی، روحیه شجاعت، ایثار، ایستادگی و صبر و امید را معنا کرد. این ادبیات در دوران جنگ ایران و عراق نیز با تغییر مضمون و محتوا، گونهای با نام ادبیات دفاع مقدس را پدید آورد.این پژوهش در صدد پاسخگویی به این سؤال است که چه پیوند و پیوستگی تاریخی فرهنگی میان ادبیات پایداری و ادبیات دفاع مقدس وجود دارد؟ روش پژوهش تلفیقی از تحقیقات کتابخانهای و کمی و کیفی بوده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد پیوستگیهای تاریخی و فرهنگی و دینی و ملی عمیقی بین این دو ادبیات وجود دارد و میتوان ادبیات دفاع مقدس را تداوم ادبیات پایداری دانست.
- چکیده انگلیسی: .
- انتشار مقاله: 05-08-1399
- نویسندگان: جواد کامور بخشایش,اصغر دادبه,بهرام پروین گنابادی
- مشاهده
- جایگاه : پژوهشی
- مجله: پژوهش های نقد ادبی وسبک شناسی
- نوع مقاله: Journal Article
- کلمات کلیدی: ساختارگرایی,تقدیرگرایی,مخزنالاسرار نظامی,آیینهای زروانی,بخت
- چکیده: تقدیرگرایی از موضوعات حوزۀ فلسفه است که به ادبیّات راه یافته. برمبنای نظریات فرضیهپردازان، ساختارگرایی تحلیل زبان در کاربرد واژههاست. در این روش، عناصر یک زبان، نشانهها هستند و نظام زبان نمیتواند منحصر به توصیف صورتهای زبانی مستقل از کارکردهای فرامعنایی باشد. با توجّه به بسامد بالای واژۀ بخت در آثار شعرا، این واژهها باید به عنوان واژههایی نشاندار در نظر گرفته شود که ریشه در ناخودآگاه گویندگان آنها دارد. در این مقاله ارتباط این گونه واژهها در مخزن الاسرار با تقدیرگرایی زروانی بررسی شده و شیوۀ تحلیل با توجّه به نظریۀ ساختارگرایی، بررسی واژهها در سطح فرامعناییست. ضمن بررسی این واژهها، پیرامون تأثیر تقدیرگرایی بر افکار شاعران و انتقالش به دورههای بعد بحث شده و در پایان با ارائۀ شواهد، نتیجه گرفته شده که اگرچه نظامی آرای کلامی اشعری را بیان میکند، ولی هنگام استفاده از واژههایی نظیر بخت؛ از الگوی تفکّر زروانی پیروی میکند.
- چکیده انگلیسی: Fatalism is one of the issues in the field of philosophy of science that has found its way into literature. Based on the assessments of the academics' hypothesis, structuralism is the analysis of language in the habit of words. In this method, the features of a language are codes, and the language system cannot be limited to describing linguistic forms independent of transnational functions. Given the high frequency of the word “Fortune” in the scripts of poets, these words should be considered as figurative words that are rooted in the subconscious of their utterers. In this article, the relationship between such words in "Makhzan –al asrar "and Zorvani's fatalism is observed and the method of analysis based on the theory of structuralism is the spotting of words at the meta-semantic level. While observing these words, the effect of fate on the thoughts of poets and their transfer to later periods has been discussed. In the end, it is concluded by presenting evidence that although Nezami expresses Ash'ari theological opinions, but when using words such as Bakht; It follows the pattern of Zorvani-Zoroastrian believed.
- انتشار مقاله: 18-04-1399
- نویسندگان: مرمر حسامی,بهرام پروین گنابادی,اصغر دادبه
- مشاهده
- جایگاه : پژوهشی
- مجله: پژوهش اجتماعی
- نوع مقاله: Journal Article
- کلمات کلیدی: دانشنامه,علوماجتماعی,دانشنامهنگاری,مدخل
- چکیده: هدف از پژوهش حاضر، تحلیل و ارزشگذاری مولفههای اجتماعیِ دانشنامهنگاری در ایران و بررسی موردی آن در دانشنامه جهان اسلام است. نوع پژوهش حاضر ترکیبی (کیفی و کمّی) است؛ در بخش کیفی با تحلیل محتوای متون مرتبط مبادرت به گردآوری عوامل اجتماعی موثر در دانشنامهنگاری شد و در بخش کمّی بوسیله پرسشنامه دلفی شده مولفههای مذکور براساس آرای 27 نفر از صاحبنظران در حوزه دانشنامهنگاری، ارزشگذاری و اولویتندی شدند. ابزار تحلیل اطلاعات در بخش کیفی، نرمافزار «مَکسکیو دی ای[1]» و در بخش کمّی، نرم افزار «اس پی اس اس[2]» است. یافتههای پژوهش منجر به ارایه 18 مولفه اجتماعی در تولید دانشنامه شد که براساس آرای صاحبنظران ارزشگذاری و اولویتبندی شدند. توجه به موضوع علوماجتماعی (خاصه تاریخ اجتماعی مسلمانان) و کاربست آن در تولید دانشنامه جهان اسلام موجب تولید مقالات جدید در این موضوع شد بطوری تعداد 1506 مدخل معادل 6 درصد از مدخلهای دانشنامه جهان اسلام متعلق به این موضوع است که جزو 8 نتایج جستجوی اول مخاطبان قرارگرفت. نتایج پژوهش حاکی از آنست که به طور کلی، ظهور دانشنامهها مبیّن عرضه و تقاضای علمی در جامعه است که نهایتاً منجر به تحولات علمی- فرهنگی میشود. وجود نظامهای پژوهشی در جامعه میتواند زمینهساز تولید دانشنامه باشد. عوامل ایدئولوژیک، مواجهات انتقادی با مطالعات پیشین، تفاوت در دیدگاه و رویکرد در جامعه از عوامل اجتماعی موثر در تولید دانشنامه بهشمار میآیند. در قرن اخیر نیز ظهور تخصصها و افزایش کنجکاوی جامعه در باب پدیدههای نوظهور، ظهور دانشنامهها را سبب شده است.
[1] Max.Q.D.A [2] SPSS- چکیده انگلیسی: The purpose of this study is to analyze and evaluate the social components of encyclopedia in Iran and its case study in the encyclopedia of the Islamic world. In the present research, the combined method (qualitative and quantitative) is used; In the qualitative section, by analyzing the content of related texts, effective social factors were collected in the encyclopedia compilation and in the quantitative section, the components were evaluated, evaluated and prioritized based on the opinions of 27 experts in the field of encyclopedia. The data analysis tool in the qualitative part is the software of "Max. Q.D.A" and in the quantitative part is the "SPSS" software. The findings of the study led to the presentation of 18 social components in the production of encyclopedias that were evaluated and prioritized based on the opinions of experts. Attention to the subject of social sciences (especially the social history of Muslims) and its application in the production of the encyclopedia of the Islamic world led to the production of new articles on this subject so that 1506 entries equivalent to 6% of the entries of the encyclopedia of the Islamic world belong to this topic, so that these entries were among the top 8 search results of the audience. The results of the research indicate that in general, the emergence of encyclopedias indicates the supply and demand of science in society, which ultimately leads to scientific-cultural developments. The existence of research systems in society can pave the way for the production of encyclopedias. Ideological factors, critical encounters with previous studies, differences in views and approaches in society are among the social factors influencing the production of encyclopedias. In the last century, the emergence of specializations and the increase of society's curiosity about new phenomena have led to the emergence of encyclopedias.
- انتشار مقاله: 31-06-1399
- نویسندگان: سیّداحمد حسین زاده,فرشته سپهر,زهره میرحسینی,بهرام پروین گنابادی
- مشاهده