چکیده:
مقدمه و هدف: آویشن گیاهی است بوته‌ای، دایمی و معطر که در بعضی از مناطق ایران به صورت خودرو رویش دارد. این تحقیق به منظور تعیین و معرفی اکسشن‌های برتر آویشن قره باغی(Thymus fedtschenkoi) کشت شده از لحاظ کمیت و کیفیت اسانس اجرا شد.روش تحقیق: این تحقیق در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی استان یزد با مختصات طول جغرافیایی 49 31 ، 53 شمالی و عرض 54 15 27 شرقی به ارتفاع 1209 متر از سطح دریا در منطقه گردفرامرز شهر شاهدیه یزد به اجرا در آمد. بذور 5 اکسشن آویشن قره باغی جمع آوری شده از استان‌های آذربایجان غربی، سمنان و زنجان در سال 1389 در جی‌فی‌پات کشت گردید. در سال دوم از سرشاخه‌های گیاه هنگام 50 درصد گلدهی برداشت شده و پس از خشک کردن در سایه به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری انجام شد. پس از تعیین راندمان اسانس نسبت به وزن خشک، بوسیله کروماتوگرافی گازی و کرومانوگرافی گازی متصل به طیف سنجی جرمی تجزیه و شناسایی اسانس‌ها صورت گرفت.نتایج و بحث: از نظر بازده اسانس بیشترین درصد اسانس در زمان گلدهی گیاه مربوط به اکسشنTF3 با منشاء استان سمنان (2/4%) و کمترین میزان آن مربوط به اکسشن TF5 با منشاء استان آذربایجان‌غربی (8/0%) بود. بیشترین میزان تولید اسانس در هکتار مریوط به اکسشنTF3 با (kg/ha8/32) و کمترین میزان به اکسشنTF5 با kg/ha)3) تعلق داشت. حداکثر میزان ترکیبات عمده اسانس تیمول، پارا-سیمن، کارواکرول، بورنئول، ترپینئول، گاما-ترپینن، 1و8 سینئول، ای- کاریوفیلن و لینالول به ترتیب مربوط به اکسشن‌های TF1(1/70%)، TF5(2/20%)، TF4(1/18%)، )TF44/10%)، TF3(5/4%)، TF5(1/4%)، )TF46/3%)، TF33/3%)، TF5 (1/3%) بود. با در نظر گرفتن بازده اسانس، میزان تولید و ترکیب متشکله اسانس اکسشن TF3با منشاء استان آذربایجان غربی با 2/4 درصد اسانس و میزان تولید 8/32 کیلوگرم اسانس در هر هکتار و 33/66 درصد تیمول به عنوان اکسشن برتر در بین اکسشن‌های کشت شده معرفی می‌گردد.توصیه کاربردی/ صنعتی: با توجه به اینکه اکسشن TF3 دارای عملکرد، بازده اسانس و درصد تیمول بالا می‌باشد جهت کشت و ترویج در مناطق آب و هوایی مشابه توصیه می‌گردد.
چکیده انگلیسی:
Background & Aim: The genus Thymus belonging to the family of lamiaceae and consist over 215 different species throughout the word. Eighteen species grow naturally in Iran of which four species are endemic. Experimental: This reseach has been carried in medicinal plants research station in Yazd province with the coordinates of longitude and latitude 55 31 49 northly, 27 15 54 east to heigh of 1209 meters above Sea level in the region Gerdefaramarz city of Yazd shahedial. In order to in 2011 year seeds 5 accession of T. fedtschenkoi collected from West Azarbayejan, Semnan and Zanjan provinces, were planted in jifypot. The aeril parts of plants were collected 50% flowering stage and then were dried in shadow and hydro– distilled for obtaining their essential oil. Analysis and identification of chemical composition of the oil were performed by GC and GC/MS. Results & Discussion: The highest amount of oil yield respectively were related to accession TF3 from Semnan (4.2%), and lowest was related to accession TF5 from West Azarbayejan(0.8%). The highest amount of oil production respectively was related to accession TF3 (32/8kg/ha) and lowest was related to TF5 (3kg/ha). Results showed that maximum compositions of essential oil Thymol, P-cymen, carvacrol, borneol, Terpineol, γ-terpinene, 1,8 cineol, E-caryophyllene and linalool, respectively TF1 (70/1%), TF5 (20/2%), TF4 (18/1%), TF4 (10/4%), TF3(4/5%), TF5 (4/1%), TF4 (3/6%), TF3 (3/3%) and TF5 (3/1%) Generally, with regard to oil yield, oil production and main composition of essential oil accession TF3 with 4/2% and rate of oil production 32/8kg/hectare and 66/3% Thymol was selected as superior accession. Recommended applications / industries: Since the accession TF3 yield, oil yield and thymol is high. for planting in the same climate zones is recommended.
خبرنامه
برای ثبت نام در خبرنامه و دریافت خبرنامه ایمیل خود را وارد نمایید.
