چکیده:
سابقه و هدف: ذخیره‌سازی مدوام آب به خاطر افزایش نیاز آبی برای جمعیت رو به رشد در نواحی خشک و نیمه خشکی مانند ایران، که خشکسالی‌های پی در پی در آن رخ می‌دهد، ضروری است. یکی از راهکار‌های مدیریتی مورد توجه برای افزایش نگه‌داری آب در خاک استفاده از پلیمر‌های سوپر جاذب می‌باشد. پلیمر‌های سوپرجاذب، گروهی از بهساز‌ها می‌باشند که می‌توانند آب به دست آمده از آبیاری یا بارندگی را جذب کرده و از فرونشت عمقی آن جلوگیری کنند اصلاح کننده‌های خاک ،زمانی که دوره‌های متناوب بارش و خشکی در خاک اتفاق می‌افتد تأثیری بیشتری دارند،به این ترتیب رطوبت محدود را در خاک نگه‌داشته، باعث افزایش آب در دسترس گیاه شده و کاهش تبخیر می‌شوند. افزایش رطوبت خاک با استفاده از پلیمر ممکن است باعث کاهش مقاومت مکانیکی خاک، رشد بیشتر ریشه گندم دیم گردد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش، استفاده از سوپرجاذب 200 Aبر جذب رطوبت خاک در کشت گندم دیم ارزیابی شد. تحلیل آماری پژوهش در قالب طرح اسپلیت بود. پلات‌های اصلی مصرف کود سولفات پتاسیم و عدم مصرف آن بودند و پلات‌های فرعی با چهار سطح سوپر جادب 200 A (0و 500 و1000و 2000کیلوگرم در هکتار) طی سال زراعی 93-92 در مزرعه شماره 1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان(واقع در سید میران) اجرا شدند. فاصله‌ی ردیف‌های کشت 20 سانتی‌متر و مقدار بذر مصرفی معادل 5/268 کیلوگرم در هکتار بود. مقاومت مکانیکی خاک در 6 مرحله در طول فصل رشد گندم با استفاده از یک نفوذسنج در عمق 0-5 سانتی‌متری خاک و رطوبت خاک درعمق 0-8 و 8-16 خاک اندازه گیری شد. مقدار کود مصرفی براساس نتایج آزمون خاک و نتایج گزارش شده توسط محقق دیگر به صورت پخش سطحی قبل از کشت به خاک اضافه و مخلوط شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزارSAS و مقایسه میانگین‌ها با روش LSD انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که مصرف کود پتاسیم در میزان درصد رطوبت خاک در هیچی عمقی معنی‌دار نشد ولی مصرف پلیمر تأثیر معنی‌داری بر رطوبت خاک داشت. به طوری‌که رطوبت درعمق 16-8 سانتی متری به اندازه رطوبت افق سطحی (8-0) افزایش یافت ولی پلیمر که با شن کش با خاک سطحی مخلوط شده بود در عمق 16- 8 سانتی‌متری وجود نداشت. بنابراین کاهش تبخیر از عمق 16-8 سانتی‌متری از مصرف پلیمر ناشی می‌شود. می‌توان چنین نتیجه گرفت‌که به همان اندازه که پلیمر سوپرجاذب مصرفی موجب افزایش نگه‌داری آب در عمق 8-0 سانتی‌متری سطح خاک شده است، پلیمر با اثر کاهش در میران تبخیر، رطوبت خاک را درعمق 16-8 سانتی‌متر و رطوبت در ناحیه ریشه را نیز افزایش داده است. نتیجه‌گیری: اثر پسماند آب موجود در سوپر جاذب‌ها را تحت تأثیر قرار نمی دهد زیرا چه در حال خشک شدن و یا مرطوب شدن (با بارندگی یا آبیاری) همیشه اشباع هستند (مگر نزدیک خشکی کامل) ولی خاک مجاور آنها به دلیل پدیده پسماند همیشه مرطوب تر از خاکی است‌که در فواصل دورتردر سطح خاک در حال خشک شدن است. و به همین دلیل سوپر جاذب‌ها کندتر از خاک اطراف آنها خشک می‌شوند و می‌توانند به صورت منابع منفرد آب در تامین رطوبت گیاه عمل کنند.
چکیده انگلیسی:
Abstract Background and objectives: The need for water storage is steadily growing because of increasing water demands by growing population in arid and semiarid areas such as Iran where droughts occur frequently. Super absorbent polymers are conditioner’s group which can absorb precipitation or irrigation water and prevent water loss. Soil amendments have more effects on soil water storage when there are more droughts in soil with the intermittent rain fall, retaining the limited humidity and decreasing evaporation losses and increasing plant available water for crop growth. Applied polymer increased soil moisture, reduced mechanical resistance and increased dry-land wheat root growth. Materials and methods: In this investigation, the effects of superabsorbent polymer on soil humidity absorption were assessed .The study used a split-plot design format. Main plots were potassium sulfate fertilizer at 2 levels (200 Kg per hectare and no potassium sulfate) and sub plots were superabsorbent at 4 levels (0, 500, 1000, 2000 kg/ha) with4 repetitions. The research was carried out in Gorgan University of Agriculture Sciences and Natural Resources Research Farm located at SeyedMiran during 2014-2015 growing season. Row spacing was 20 cm, used 268/5 kg ha-1 (seeds were drilled manually). Fertilizer rates were based on soil test results and which were added to soil surface before planting and incorporated. soil mechanical resistance at 6 stages during wheat growing season using a cone penetrometer (0-5cm soil depth) and so soil moisture at 0-8 and 8-16 soil depths were Measured. Data analysis include the analysis of variance and mean comparisons using LSD and correlation which carried out using SAS software. Result: Results show that potassium fertilizer did not affect soil moisture at 0-8 and 8-16 cm depths polymer consumption had a significant impact on soil moisture, however. 1000 and 2000 kg per hectare polymer increased soil moisture at 0-8 and 8-16 cm depths. 500 kg per hectare polymer had no impact on soil moisture. Soil moisture improvement at 0-8 cm depth, where polymer was already incorporated was comparable with the underlying 8-16 cm depth. Polymer reduced possibly evaporation from lower 8-16 cm depth as much as it enhanced soil moisture in the incorporated depth. Increased soil moisture content within 0-16cm depth lowered soil mechanical resistance and enhanced root growth. Conclusions:Hysteresis does not affect polymers water because they are almost always saturated during swelling and shrinkage, except when they are nearly desiccated. Due to hysteresis however, desorbing soil which surrounds polymers remains wetter than absorbing soils further away. This explains why super-absorbents are generally wetter than the surrounding soil and are non point water resources for plant use.
خبرنامه
برای ثبت نام در خبرنامه و دریافت خبرنامه ایمیل خود را وارد نمایید.
