چکیده:
رشد روز افزون تقاضای آب در شرایط خاص اقلیمی، کشور را در آستانه کمبود شدید و به دنبال آن تنش‌های اجتماعی و سیاسی زیادی قرار داده است که بهبود این شرایط نیازمند رویکردهایی برای تخصیص و استفاده بهینه از منابع آبی موجود می‌باشد. قیمت‌گذاری آب و تعیین تعرفه‌های مناسب، ابزاری قوی برای مدیریت تقاضا و بهترین رویکرد برای بهبود تخصیص و تشویق به حفاظت از منابع آبی است. در مقاله حاضر ، تعرفه‌های موجود در بخش آب شرب و الگوی مصرف مربوط به جامعه آماری مشترکان در شهر نیشابور طی سالهای 1380 تا 1383 و برای شش دوره دو ماهه در هر سال بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که متوسط سرانه مصرف 135 لیتر در شبانه روز بوده و این سرانه از دوره اول تا دوره سوم سیر صعودی و از دوره چهارم تا دوره ششم سیر نزولی داشته است. همچنین بیشترین درصد مشترکان (70/35 درصد با 50 درصد کل مصرف) مصرفی بین 5 تا 22/5 مترمکعب در ماه و کمترین درصد مشترکان (0/51درصد با مصرف 6/85 درصد کل مصرف) مصرفی بیش از 65 مترمکعب را به خود اختصاص داده‌‌اند. نتایج ترکیبی تعرفه‌ها و مقادیر مصرف آب شرب نشان دهنده عدم تطابق بین الگوی مصرف جامعه آماری با الگوی مصرف پیشنهادی و تعرفه‌های وضع شده از طرف دولت است. این عدم تطابق باعث شده نه تنها تعرفه‌های موجود ابزاری برای کنترل مصرف آب شرب نباشند، بلکه تعرفه بسیار پایین در نظر گرفته شده برای بلوک‌های ابتدایی (که اکثر مشترکان در محدودة این بلوک‌ها هستند) اولاً خسارت بسیار بالایی را به شرکت های آب و فاضلاب کشور تحمیل کند و ثانیاً مشترکان را به مصرف بیشتر آب ترغیب نماید که با اهداف و سیاست‌های قیمت‌گذاری سازگاری ندارد.
چکیده انگلیسی:
Increasing water demand with the peculiar climatic conditions in Iran has caused water scarcity and the subsequent social and political tensions. Efficient practices are, therefore, required for the allocation and optimal use of water resources. Water pricing and adoption of suitable tariffs may serve as instruments for demand management to achieve the required water management practices. Along these lines, the current tariffs used by the municipal drinking water sector and the consumption patterns of consumers in Neyshabour were studied over six two-month periods per year during 1380-1383. Results show that average per capita consumption is 135 lit/day, which increases as we move from the first to the third period, and then decreases toward the sixth period. Moreover, the highest percentage of connections had a consumption level of about 5 to 22.5 m3/month while a very low percentage had a consumption level of over 65 m3/month. Examination of current tariffs against water consumption patterns revealed that current tariffs are too low to be capable of controlling consumption. In addition to high losses to water & sewage companies, an inevitable outcome of the current tariffs seems to be encouragement of more water consumption, none of which is compatible with water pricing policies and objectives.
خبرنامه
برای ثبت نام در خبرنامه و دریافت خبرنامه ایمیل خود را وارد نمایید.
