چکیده:
زمینه و هدف :مادیها به عنوان یکی ازعناصر کلیدی ساختار فضایی شهر اصفهان محسوب میشوند و از زمان صفویان به اصفهان ویژگیهای متمایزی نسبت به دیگر شهرهای ایران بخشیدهاند. مادیها به عنوان یکی از لبههای شهری فعال، بر شکل‌گیری و ارتقاء کیفی محلات پیرامون خود مؤثر بوده‍اند، و برای سالهای طولانی سبب سرزندگی،خوانایی فضاهای شهری، ایجاد حس تعلق به مکان و خلق خاطره برای شهروندان می شده اند. اما امروزه متأسفانه این عناصر هویت‌بخش و پیونددهنده در ساختار شهر اصفهان، خصوصاً در محلات تاریخی تا حدود زیادی اهمیت پیشین خود را از دست داده‌اند. دلایل بسیاری از جمله نبود یا کمبود آب، و در پی آن کاهش سبزینگی پیرامون مادیها و عدم استفاده از آنها به عنوان یک فضای شهری عمومی، همچنین تاریکی و ایجاد فضاهای مخوف در اطراف جداره برخی از آنها در شب، سبب پایین آمدن احساس امنیت و نبود فعالیتهای پویا در مجاورت آنها گردیدهاست. لذا این مقاله با هدفباززنده‌سازی و ارتقای کیفی لبه شهری مادیها در اصفهان با بهره‌گیری از نورپردازیتدوین شده است.
روش بررسی: در این مقاله به روش توصیفی تحلیلی سعی شده تا به منظور ارتقاء کیفی لبه مادیها و احیای قابلیت‌های نهفته در آنها، ضمن بررسی وضع موجود مادی فرشادی به عنوان مطالعه موردی، به ارائه راهکارها و ضوابطی با تأکید بر چگونگی نورپردازی شبانه و نحوه بکارگیری رنگ و نور در راستای هویت بخشی به این مادی پرداخته شود که قابل تعمیم به سایر مادیها وسایر لبههای شهری که واجد ویژگیهای مشابه مادیها هستند، نیز باشد. این امرموجب افزایش امنیت و سرزندگی در سطح محلات و ایجاد محورهای سبز،جذاب و پویا در ساعات مختلف شبانه‌روز در مقیاس شهر می‌گردد.
یافته ها:در نورپردازی باید به انتخاب رنگ نور ،جهت تابش نور،چراغ و لامپ نوری، روش‌ها و حالت‌های نورپردازی، مکان‌گزینی چراغ‌ها در هنگام تهیه طرح توجه شود و همچنین ویژگیهای فضا و عناصر مورد نورپردازی لبههای شهری و ویژگی‌ها و نقش‌های مختلف ادراکی، عملکردی، کالبدی، بصری، اجتماعی، اقتصادی هرکدام از لبههای شهری باید در نظر گرفته شود تا هریک از این نقش ها در شب و روز مطابق یکدیگر تلقی گردند و نقش هویتی و خوانایی‌شان حفظ گردد. این امر موجب افزایش امنیت و سرزندگی در سطح محلات و ایجاد محورهای سبز، جذاب و پویا در ساعات مختلف شبانه‌روز در مقیاس شهر می‌گردد.
بحث و نتیجه‌گیری: بر طبق این پژوهش، با استفاده از تکنیک‌ها و روش‌های مختلف نورپردازی ،که برگرفته از تجربیات ایران و جهان می‌باشد و همچنین بهره‌گیری از خلاقیت و مشارکت مردمی و بومی‌گرایی می‌توان به طراحی و اجرای نورپردازی مناسب مادیها و لبههای شهری با کمک دانش‌ها و تکنیک‌های جدید و مقرون به صرفه اقتصادی، و در نظر گرفتن شرایط محلی و هویت موجود پرداخت و به پایداری زیست‌محیطی، اجتماعی، اقتصادی لبههای شهری و مادیها در شب هنگام و روز هنگام ،دست یافت که موجب گردد لبههای شهری و مادیها به محورهای سبز و جذاب و پویا در اوقات مختلف شبانه روز و در سطح محلات و شهر ،تبدیل گردند.
چکیده انگلیسی:
Introduction: Creeks are considered one of the key elements of spatial structure of the city Isfahan and since Safavid era, they have given Isfahan a distinctive feature, making it different from other Iranian cities. Creeks, as one of the active urban edges, have influenced the formation and quality improvement of surrounding neighborhoods and for years they have created freshness, increased the readability of urban spaces (finding directions and addresses), and created memories and a sense of belonging to a place. In today’s time, however, these identifying elements of city structure have lost their previous importance to a large degree, especially in historical neighborhoods. Several factors including shortage or lack of water, and consequently the decrease of green areas around the creeks and not using them as a public urban space, darkness and frightening areas near the walls of some creeks at night time have decreased the sense of security and reduced dynamic activities around the creeks. Therefore, the present research study aims at revitalization and quality improvement of urban edges of creeks in Isfahan through lighting. Material and method: Using descriptive-analytical method, the present study has aimed at investigating the present conditions of Farshadi creek as a case study to propose strategies and measures for nighttime lighting and using color and light to give identity to the creek. These measures are extendable and can be used for other creeks and urban edges with similar features. As a result, the level of security will increase and life and activity will come back to neighborhoods at night and daytime. Results: In lighting, especial attention should be paid to the color of light, the direction of light, LED lamp, methods and modes of lighting, and locating lamps. In addition, special features and different perceptive, functional, physical, visual, social and economic characteristics and roles of each urban edge should be taken into account in order to preserve the identity, roles and functions. By doing so, security and freshness will increase in neighborhoods and the city will be active, attractive and green at any time of day and night. 1- Department of urban planning, Faculty of Art and Architecture and urban planning, NajafAbad Branch, Islamic Azad University, NajafAbad, Isfahan, Iran. 2- Associate Professor of Tehran University 3- Department of urban planning, Faculty of Art and Architecture and urban planning, NajafAbad Branch, Islamic Azad University, NajafAbad, Isfahan, Iran. J.Env.Sci,Tech J.Env. Sci. Tech., Vol 17, No.2, Summer 2015 199 Conclusion: Based on the present study, through using different lighting techniques and methods obtained by the experiences of the world and Iran, as well as through using the creativity and participation of the public and natives, appropriate lighting for creeks and urban edges can be designed and applied with the help of modern and economic techniques and knowledge. As a result, environmental, social, and economic sustainability of urban edges and creeks at nighttime and daytime can be achieved and activities, attraction and greenness of the city and neighborhoods can be preserved.
خبرنامه
برای ثبت نام در خبرنامه و دریافت خبرنامه ایمیل خود را وارد نمایید.
