چکیده:
فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)[1] به عنوان پارادایم جدید حاکم بر توسعه، با اثرگذاری بر نحوه تفکر و عمل و تغییر الگوهای کار و زندگی، محوریت تمامی جنبههای تحول و پیشرفت قرار گرفته و در واقع هم علت توسعه و هم نشان توسعه‌یافتگی محسوب میشود. با توجه به رشد روزافزون منفعتهای اتخاذ این فناوری جهت پیشبرد اهداف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و نیل به توسعه پایدار، تدوین و تبعیت از استراتژیها و رویکردهای مناسب جهت بهکارگیری ICT در کشور ما نیز یک الزام است. در این میان با توجه به نقش بنیادی فناوری اطلاعات و ارتباطات در دستیابی به توسـعه پایدار و با علم بـه اینکه شـکاف دیجیتال میان مناطق، عدالت فـضایی و جغرافیایی را تحتالشعاع قرار داده و توسعه نامتعادل مناطق کشور را دامن میزند؛ لذا هر طرح و برنامهای در زمینه توسعه ICT، باید بر اساس مطالعه و شناخت وضع موجود فناوری اطلاعات و ارتباطات در مناطق و در جهت حذف و یا کاهش شکاف دیجیتال صورت گیرد. در این پژوهش با بهرهگیری از 40 شاخص و استفاده از نرمافزارها و مدلهای کمی نظیر GIS، SPSS، TOPSIS، ضریب پراکندگی، تکنیک وزندهی رتبهای، روش بیمقیاس کردن خطی، همبستگی پیرسون و ... به مطالعه توسعه‌یافتگی استانهای کشور از لحاظ شاخصهای ICT پرداخته و آن‌ها را از این منظر رتبهبندی و سطحبندی کرده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که استانهای کشور از نظر شاخصهای فناوری اطلاعات و ارتباطات وضعیت مطلوبی ندارند و استان تهران بهعنوان رتبه اول از این منظر در سطح نیمهتوسعهیافته قرار دارد. میان استانهای کشور از لحاظ توسعه‌یافتگی فناوری اطلاعات و ارتباطات، تا حدودی عدم تعادل و ناهمگونی یا بهعبارتی دیگر شکاف دیجیتال وجود دارد؛ بهطوری که استان دارای رتبه اول (تهران) نسبت به استان دارای رتبه آخر (خراسان شمالی) بیش از دو و نیم برابر و در مجموع استانهای سطح اول نسبت به استانهای سطح پنجم نزدیک به دو برابر توسعه‌یافته‌تر است. همچنین توسعه‌یافتگی ICT با میزان جمعیت و بهخصوص درصد شهرنشینی رابطه مستقیم داشته؛ بدین معنی که، در مجموع بیشتر امکانات و استفاده از ICT در استانهایی متمرکز است که جمعیت و درصد شهرنشینی بیشتری دارند. در نهایت بهمنظور حذف و یا کاهش شکاف دیجیتال و ایجاد تعادل در زمینه توسعه در درازمدت، استانهای کشور جهت توسعه ICT اولویتبندی شده‌اند
[1]- Information and Communication Technology
چکیده انگلیسی:
Nowadays ICT (Information and Communication Technology) as a new dominant paradigm of development has become the focus of all the aspects of development and progress by influencing the way of thinking and acting and changing life and work patterns and in fact it is considered as both the reason and the sign of development. Due to the growing benefits of adopting this technology in order to achieve economic, social and political goals and sustainable development, following appropriate strategies and approaches for using ICT in our country is a must. Due to the fundamental and key role of ICT in achieving sustainable development and knowing that digital divide between regions has overshadowed the spatial and geographical justice and has provoked the uneven and unbalanced development of the regions of the country, any plan or program in developing ICT in the country should be based on the studying and understanding the current situation of ICT in the regions of the country and should be used to remove or eliminate the digital divide. In this research the development of the provinces of the country in terms of ICT was examined and these provinces were rated and ranked. In order to do so, we made use of 40 indicators and unique soft wares and models like GIS, SPSS, TOPSIS, scattering coefficient, weight rating technique, linear scale-up method, Pearson coefficient and so on. The findings of the study indicated that the provinces of the country are not in a good situation in terms of ICT and Tehran province as the first rank in terms of ICT was semi-developed. There are imbalances and disparities to some extent among the provinces of the country in terms of ICT development or in other words digital divide in such a way that Tehran province as the first rank was 2.5 times more developed than the last rank (Northern- Khorasan) and in general the first rank provinces were nearly twice times more developed than the fifth rank provinces. Also, ICT development correlated with population and especially with urban percentage; meaning that generally
speaking, the most facilities and usages of ICT are focused in the provinces with more population and urban percentage. At last in order to eliminate or remove digital divide and balancing long-term development, the provinces of the country were ranked for achieving ICT development.
خبرنامه
برای ثبت نام در خبرنامه و دریافت خبرنامه ایمیل خود را وارد نمایید.
