شناخت و تحلیل عوامل مؤثر بر رکود صنعت قالی‌بافی در نواحی روستایی با استفاده از روش کیو (مورد مطالعه: شهرستان گنبدکاووس)
شناخت و تحلیل عوامل مؤثر بر رکود صنعت قالی‌بافی در نواحی روستایی با استفاده از روش کیو (مورد مطالعه: شهرستان گنبدکاووس)
عنوان فارسی :
شناخت و تحلیل عوامل مؤثر بر رکود صنعت قالی‌بافی در نواحی روستایی با استفاده از روش کیو (مورد مطالعه: شهرستان گنبدکاووس)
عنوان انگلیسی :
Identification and Analysis of the Effective Factors of Carpet Weaving Industry Downturn in Rural Areas Using Q-Methodology (Case Study: Turkmen Carpet of Gonbad-e Kavus County)
چکیده:
صنعت فرش دست‌باف یا به‌عبارتی قالی‌بافی از کهن‌ترین صنایع بومی نواحی روستایی ایران ازجمله استان گلستان شناخته می‌شود. این صنعت در چند دهه گذشته با دلایل گوناگونی که اغلب ناشی از تحولات پیشرفته در ساختار اقتصادی و اجتماعی کشور است، با در زمینه تولید مشکل و رکود مواجه شده است. در این پژوهش سعی بر آن شد تا با بهره‌گیری از روش‌شناسی کیو، بر پایه نتایج پژوهشهای مرتبط با فرش دست‌باف ایران و تجزیه‌وتحلیل فضای گفتمانی موجود، شناخت جامعی از علل رکود صنعت فرش‌بافی در منطقه بررسی‌شده ارائه شد. پس‌ازآن با استفاده از مشارکت متخصصان دیدگاه‌های مختلف شناسایی و دسته‌بندی شد. بدین‌صورت گامی فراتر از مجموعه تحلیل‌هایی که تاکنون ارائه‌شده برداشته شد. در گام بعدی به روش نمونه‌گیری هدفمند 26 نفر از خبرگان فرش دست‌باف ترکمن برای انجام مرحله مرتب‌سازی کیو مشارکت کردند. پس از پایان مرتب‌سازی، ماتریس داده‌ها برای تحلیل در نرم‌افزار SPSS تشکیل شد. برپایه منطق روش‌شناسی کیو، از روش تحلیل عاملی کیو استفاده شد که اصلی‌ترین روش برای تحلیل ماتریس داده‌های کیو بود.یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد از دیدگاه کارشناسان از میان مجموعه عوامل تأثیرگذار بر رکود صنعت قالی‌بافی در نواحی روستایی شهرستان گنبدکاووس دو عامل «عقب‌ماندگی فنی در تولید فرش دست‌باف» و «بهره‌وری کمتر فرش‌بافی در مقایسه با دیگر فعالیت‌های اقتصادی» تأثیر بیشتری داشت. براساس نتایج پژوهش به‌نظر می‌رسد چیرگی بر رکود فعالیت قالی‌بافی در منطقه مطالعه‌شده بیش از هر چیز به عواملی از این دست نیاز دارد: نگرش سیستمی به اقتصاد روستایی و برنامه‌ریزی راهبردی مبتنی‌بر جریان‌های متنوع و متناسب با شرایط متغیر آینده در بازار فرش دست‌باف.
چکیده انگلیسی:
This study tries to analyze the reasons for the downturn of the carpet weaving industry in the Golestan Province and also takes advantage of experts’ opinions and viewpoints. The Q methodology was used to achieve a comprehensive understanding of the causes of the downturn. A total of 26 experts of the Turkmen hand-woven carpet were selected for conducting "Q-sort" data collection procedure. The factor analysis was conducted through a heuristic method using correlation matrix in order to identify the participant’s mental paradigms (viewpoints). Finally, six factors or viewpoints, with the total variance of 86.7, were identified. A total of 16 statements were offered in this regard including the following statements: 1) Lack of innovation and creativity and marketing problems; 2) Technical and technological backwardness and low economic proficiency; 3) Expensive cost of raw materials, lack of innovation; 4) The changed lifestyle and understanding carpet weaving as a hard work; 5) The weak planning system and institutional inefficiency; and 6) Lack of motivation, changed livelihood, and low economic proficiency. The results indicate that the statement 3 has the highest score (with the factor score of 2.05) among the various statements. This statement is followed by youth, especially young rural girls, unwillingness to work in carpet weaving field and learning its skills (score: 1.93) and lack of innovation and creativity in designs, colors, motifs and quality of the raw materials to improve the quality of carpets (score: 1.93).
خبرنامه
برای ثبت نام در خبرنامه و دریافت خبرنامه ایمیل خود را وارد نمایید.
